۲۸ فروردین ۰۳

جزوه المپیاد شیمی

سود پرک

هیدروکسید سدیم با فرمول شیمیایی NaOH یک ماده شیمیایی بسیار پرکاربرد است که با نام های کاستیک سودا، سود سوز آور و سود مایع نیز شناخته می شود. سود مایع قلیایی قوی با درصد خلوص 50 درصد است.

سود مایع را در حالت جامد و با درصد خلوص 98 درصد با نام سود پرک می شناسند. سود پرک جامد، بی بو و سفید رنگ است. این ماده طی فرایندی گرماده در آب حل می شود که تشکلیل محلولی لغزده می دهد. این محلول بسیار خرده و حل کننده چربی و پروتئین است بنابراین قادر به تجزیه بافت های بدن مثل چشم و پوست می باشد. حمل، نگهداری و مصرف آن باید تابع قوانین مشخصی باشد.

کاربرد های سود پرک

تولید مواد شیمیایی: در صنایع شیمیایی حدود ۴۰ درصد از کاستیک سودا تولیدی به عنوان یک ماده اولیه و پایه برای تولید بسیاری از مواد شیمیایی مصرف می شود.

محصولات شوینده و ضد عفونی کننده: سود کاستیک برای تولید صابون و مواد شوینده مختلف با کاربردهای گوناگون خانگی و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. محلول های سفیدکننده کلری (سفیدکنند های حاوی کلر مانند سدیم هیپوکلرید یا همان آب ژاول) از ترکیب کلر و محلول سود سوزآور حاصل می شود. محلول های لوله بازکنی که حاوی سود سوز آور هستند، با تبدیل چربی ها و مواد روغنی که پتانسیل انسداد لوله ها و مسیرهای آب و فاضلاب را دارند، به مواد صابوبی محلول در آب، از انسداد لوله ها جلوگیری می کنند.

پزشکی و دارو سازی: سود پرک در تولید بسیاری از مواد دارویی و پزشکی از مسکن های ساده مانند آسپرین گرفته تا مواد ضد انعقاد که می تواند از انعقاد خون جلوگیری کند و در داروهای ضد تصلب شرایین کاربرد دارد ا،ستفاده می شود.

خمیرکاغذ و تولید کاغذ: خمیرکاغذ تولیدشده با روش سولفات و سولفیت از طریق حذف ترکیبات لیگنین با استفاده از واحدهای چندگانه استخراج توسط سود مایع، خالص سازی می شوند. همچنین در برخی از کارخانه هایی که از فرایند کرافت برای تولید کاغذ استفاده می کنند، از هیدروکسید سدیم | سود مایع ستفاده می شود. علاوه بر مصارف عنوان شده برای سود پرک، در صنعت کاغذ سازی این ماده شیمیایی به منظور حذف اولیه جوهر از کاغذهای بازیافتی کاربرد دارد.

سلفون و ابریشم مصنوعی: تولید الیاف با استفاده از فرآیند ویسکوز (Viscose process) در دو مرحله اصلی نیاز به سود پرک دارد. سلولز به منظور افزایش استحکام و براقی و در نتیجه تولید سلولز قلیایی توسط سود مایع مورد فراوری قرار می گیرد، پس از آن سلولز به دست آمده برای تولید ماده ویسکوز که برای اکسترود کردن الیاف ابریشم مصنوعی و فیلم های سلفون مصرف می شود در سود پرک مایع رقیق حل می شود.

استخراج آلومینیوم: کاربرد سود کاستیک در صنعت آلومینیوم سازی برای حل کردن سنگ معدن بوکسیت که ماده اولیه تولید آلومینیوم است و رسوب گذاری آلومینا استفاده می شود. همچنین سود کاستیک به منظور براق کننده شیمیایی محصولات آلومینیومی مورد مصرف است.

صابون سازی: سود کاستیک چربی ها را به صابون های سدیمی محلول در آب تبدیل می کنند (فرایند صابون سازی)

پارچه: در این صنعت از سود پرک به منظور تمیزکاری، سفید کردن و افزایش براقی و استحکام پارچه استفاده می شود.

تولید نفت و صنعت پالایش: سود کاستیک به عنوان جاذب کربن دی اکسید در برش های سبک و به عنوان جاذب سولفیدها در خالص سازی برش های مختلف نفتی استفاده می شود. همچنین سود سوزآور به همراه کلر برای فرایند شیرین سازی هیپوکلریتی که فرایندی برای حذف ترکیبات مختلف گوگردی است کاربرد دارد.

جایگزین کربنات سدیم (soda ash): سود پرک به عنوان جایگزین برای سودا اش در بسیاری از کاربردها در صنایع شیشه سازی، کاغذسازی، خمیرکاغذ، فسفات و سیلیکات کاربرد دارد.

تولید مواد غذایی: سدیم هیدروکسید در تولید و فراوری چندین ماده غذایی استفاده می شود. مانند استفاده از سود کاستیک در به عمل آوری زیتون و یا در فرآیند تولید نوعی چوب شور برای ایجاد خاصیت تردی. از سود پرک برای جدا کردن پوست سیب زمینی، گوجه فرنگی و سایر میوه ها برای کنسرو سازی استفاده می شود. همچنین از سود سوز آور برای جلوگیری از رشد باکتری ها و کپک ها در برخی مواد غذایی و جلوگیری از فساد آن ها استفاده می شود.

تصفیه آب و فاضلاب: در تصفیه خانه های آب و فاضلاب ، از سود پرک برای کنترل میزان اسیدیته آب و کمک برای حذف فلزات سنگین از آب استفاده می شود. همچنین سود کاستیک در تهیه سدیم هیپوکلرید (آب ژاول) که یک ماده ضد عفونی کننده است، استفاده می گردد.

انرژی: از سود کاستیک در تولید سلول های سوختی استفاده می شود. در ساخت رزین های اپوکسی(Epoxy resins) که در توربین ها بادی مورد استفاده قرار می گیرد، از سود پرک استفاده می شود.

سوخت های تجدید پذیر: سود پرک برای تنظیم pH و تولید سدیم متیلات در فرآیند تولید بیواتانول و بیودیزل کاربرد دارد.

روش تولید سود مایع

فرایند الکترولیز آب نمک برای تولید سود مایع، کلر و هیدروژن فرایند تولید آلکالی نامیده می شود. این فرایند به عنوان فرایند غشایی (ممبران)، دیافراگمی و جیوه ای نیز طبقه بندی می شود. به توجه به منسوخ شدن فرایند های دیافراگمی و جیوه ای در جهان، ما در این جا به فرایند تولید ممبران می پردازیم.

در ابتدا نمک در تانک انحلال حل می شود. محلول نمکی اشباع به دست آمده به تانک خالص سازی ارسال می شود تا ناخالصی های آن جدا شود. سپس در تانک خالص سازی رزین کیلیت برای خالص سازی مجدد وارد شده و سپس سلول الکترولیزی خورانده می شود. آب صنعتی نیز پیش از خالص شدن وارد سلول می گردد.

اتاقک آندی سلول الکترولیزی با آب نمک پر می شود و اتاقک کاتدی با آب خالص (سود سوز آور رقیق) در اینجا اعمال یک جریان مستقیم به سلول باعث تولید گاز کلر در آند و سود سوز آور و هیدروژن در کاتد می شود. . غشا از نوعی رزین مخصوص ساخته شده است که کاتیون ها (یون های مثبت) این اجازه را می دهد که از آن عبور کنند در حالی که آنیون ها (یون های منفی) نمی توانند از آن عبور کنند. همان طور که در شکل نشان داده شده است اتاقک آندی یک سلول الکترولیزی غشایی با آب نمک پر شده است و اتاقک کاتدی با آب.

اعمال یک جریان الکتریکی منجر به تشکیل کلر و سود سوز آور و هیدروژن می شود. آب نمک در اتاقک آندی شامل یون سدیم (Na+) و یون کلر (Cl) می شود. این یون ها در هنگام اعمال جریان مهاجرت می کنند. یون های سدیم مثبت به اتاقک کاتدی مهاجرت می کنند در حالی که یون های کلر منفی در سطح آند تخلیه بار شده و گاز کلر (Cl2) تشکیل می شود.

آب در اتاقک کاتدی به صورت جزیی به هیدروژن مثبت و هیدروکسید منفی (یون هیدروژن و یون هیدروکسید) تجزیه می شود. یون های هیدروژن الکترون روی سطح کاتد را گرفته و به مولکول هیدروژن تبدیل می شوند. یون های هیدروکسید جذب آند می شوند ولی غشا به آن ها اجازه عبور نمی دهد پس با یون های سدیم در اتاقک آندی واکنش داده و تولید کاستیک سودا می کند.

سپس وارد سپراتور می شود تا محلول سود سوز آور با غلطت حدود ۳۰ درصد تولید شود.

کلر شسته شده و سرد می شود تا نمک از آن زدوده شود و پیش از تحویل داده شده آب زدایی (دهیدراته) شود و یا مایع نشود. سود سوز آور در تبخیر کننده تغلیظ می شود تا غلظت نهایی آن به ۵۰ درصد برسد. هیدروژن شسته و سرد می شود و کلر تا آماده بارگیری شود.

سولفات آلومینیوم | سولفات سدیم | سولفات آمونیوم | سود پرک | سود مایع | کربنات سدیم مراغه | کربنات سدیم سمنان

صدرا شیمی تامین کننده مواد شیمیایی با مناسب ترین قیمت و بالاترین کیفیت جهت استعلام قیمت و مشاوره با شماره 09127309439 تماس حاصل بفرمایید.

امتیاز دهید

مشاوره جهت کلاس شیمی

با برنده مدال طلای المپیاد شیمی و استاد کنکور

  • شما می‌توانید جهت مشاورۀ شرکت در کلاس‌های شیمی کنکور، تقویتی و المپیاد شیمی با برندۀ مدال طلای المپیاد شیمی به صورت مستقیم در تماس باشید!
  • فقط در تلگرام: HosseinZamaninasab@

مشاوره رایگان است!

مطالب مرتبط

نظر بدهید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سوالات مرحله اول المپیاد شیمی

فهرست وسایل آزمایشگاه شیمی

سوالات مرحله دوم المپیاد شیمی
شرکت در کلاس برندۀ مدال طلای المپیاد شیمی کشوری ۰۹۳۳۷۷۸۳۰۲۰